قند خون و بیماری دیابت از بیماری‌هایی است که بسیاری از افراد امروزه به آن مبتلا هستند و شیوع بالایی دارد. به طور طبیعی تمامی افراد احتمال ابتلا به دیابت نوع 1 یا 2 را دارند. دیابت از بیماری‌هایی است که اگر کنترل نشود می‌تواند تبدیل به یک بیماری مزمن و کنترل نشده شود. همچنین دیابت عامل ایجاد بیماری‌هایی همچون بیماری‌های قلبی و کبدی می‌شود.
انواع دیابت کدام ها هستند؟
دیابت و قند خون را به طور کلی می‌توان به 5 دسته کلی تقسیم بندی کرد. دیابت نوع 1، دیابت نوع 2، دیابت بارداری، پیش دیابت و دیابت بی‌مزه از انواع دیابت‌هایی است که افراد در شرایط مختلف می‌توانند به آن مبتلا شوند.
دیابت نوع 1
دیابت نوع 1 که به آن دیابت نوجوانی یا دیابت وابسته به انسولین هم معروف است، نوعی اختلال خود ایمنی محسوب می‌شود. در این شرایط سیستم ایمنی بدن به سلول‌های تولید کننده انسولین که در لوزالمعده قرار دارند حمله می‌کند و توانایی بدن در تولید انسولین را از بین می‌برد. در دیابت نوع 1 هورمونی به اسم انسولین وجود ندارد که بخواهد قند را به سمت سلول‌های بدن هدایت کند. بیماری دیابت نوع 1 مادرزادی است و به همین دلیل بیشتر در کودکان دیده می‌شود.
دیابت نوع 2
در این نوع دیابت انسولین در بدن فرد وجود دارد، اما نمی‌تواند به وظیفه خود به درستی عمل کند. دیابت نوع 2 از نوع اول آن بسیار شایع‌تر است که علت آن به سبک زندگی و رژیم غذایی افراد مرتبط است. اگر شما از آن دسته افرادی هستید که رابطه خوبی با ورزش کردن ندارید، شیرینی و نوشیدنی‌های صنعتی پای ثابت غذای روزانه شماست، اضافه وزن دارید و چاق هستید و سیگار می‌کشید شرایط را برای دیابت نوع 2 در بدن‌تان فراهم کرده‌اید. دیابت نوع 2 بیشتر بزرگسالان را درگیر می‌کند، اما در میان کودکان و نوجوانان نیز شیوع آن در حال گسترش است.
روش های پیشگیری از دیابت
حتما برای یکبار هم که شده شنیده‌اید که می‌گویند پیشگیری بهتر از درمان است! در مورد بیماری قند خون نیز اگر پیشگیری‌های لازم را انجام دهید، می‌توانید از خطر ابتلا به بیماری قند خون در امان بمانید. اگر اضافه وزن دارید می‌توانید با داشتن تغذیه سالم و ورزش کردن وزنتان را کاهش دهید. اگر چربی خون‌تان بالاست می‌توانید چربی LDL و تری گلیسیرید را با کمک دستورالعمل‌های پزشکی آن را کاهش دهید یا کنترل کنید. همچنین افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت را دارند و در معرض ابتلا به دیابت نوع 2 قرار دارند باید مراقبت از سطح قند خون را جدی بگیرند و در فاصله‌های زمانی معین غربالگری انجام دهند.
پیشگیری از دیابت نوع 1
پانکراس فرد مبتلا به دیابت نوع 1 نمی‌تواند به اندازه کافی انسولین تولید کند. در برخی موارد نیز به طور کلی تولید انسولین را متوقف می‌کند. انسولین به قند خون کمک می‌کند تا برای استفاده به سلول‌های بدن منتقل شود. در مواقعی که قند خون بیشتر از حدود نرمال افزایش پیدا می‌کند عوارض و نشانه‌های مختلفی در فرد ظاهر می‌شود. به دیابت نوع 1 دیابت نوجوانان و جوانان نیز گفته می‌شود.
برای پیشگیری از دیابت نوع 1 در هر رده سنی که هستید پزشکان توصیه می‌کنند تا از چهار اصل پیروی کنید. حتما در طول هفته 4 روز به مدت حداقل 30 دقیقه به ورزش بپردازید. مصرف غذاها و نوشیدنی‌های حاوی قند را محدود کنید. عادات غلط غذایی را از سبک زندگی خودتان حذف کنید و انجام غربالگری‌های دوره‌ای قند خون را جدی بگیرید. اگر در خانواده‌تان سابقه دیابت نوع 1 را دارید برای مدیریت قند خون‌تان جدی باشید و اگر قصد بارداری دارید، حتما قبل از بارداری آزمایش‌های لازم را انجام دهید.
پیشگیری از دیابت نوع 2
اگر ریسک ابتلا به دیابت نوع 2 را دارید به توصیه‌های پیشگیرانه زیر حتما عمل کنید.
در مورد وزنتان جدی‌تر باشید
افرادی که احتمال ابتلا به بیماری دیابت نوع 2 را دارند باید برای کاهش وزن و کنترل وزن ایده‌آل‌شان بسیار دقیق باشند؛ زیرا این موثرترین راه برای پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع 2 است. جالب است بدانید که افراد مستعد به دیابت نوع 2 فقط با کاهش 7 درصد از وزن‌شان از طریق رژیم غذایی و انجام تمرینات ورزشی می‌توانند تا 60 درصد از ریسک ابتلا به دیابت را کاهش دهند.
افرادی که درگیر پیش دیابت هستند می‌توانند با کاهش وزن آهسته و پیوسته از شدت گرفتن این وضعیت جلوگیری کنند. همچنین کاهش وزن می‌تواند علاوه‌بر کاهش ریسک بروز دیابت مزایای دیگری همچون تناسب اندام، زیبایی، تقویت عملکرد اندام و تندرستی را برای افراد داشته باشد.
مصرف غذاهای سالم را جدی بگیرید
برای داشتن یک روتین غذایی سالم از غذاهای دارای فیبر استفاده کنید. گوجه‌فرنگی، سبزیجات غیر نشاسته‌ای مانند کلم بروکلی و گل کلم و همچنین فلفل می‌تواند بسیار برای شما مفید باشد. جو سبوس‌دار، لوبیا، نخود، عدس، کینوا و نان سبوس‌دار از مواد غذایی هستند که می‌توانید آنها را برای داشتن یک رژیم غذایی سالم در برنامه غذایی‌تان بگنجانید. اینگونه مواد غذایی سالم به کاهش جذب قندها و کاهش سطح قند خون افراد مستعد کمک می‌کنند. مواد غذایی که فیبر بالایی دارند می‌توانند به شما کمک کنند تا برای مدت بیشتری سیر بمانید و انرژی شما را افزایش می‌دهد.
از چربی های سالم برای رژیم غذایی تان استفاده کنید.
استفاده از چربی‌های سالم را جایگزین چربی‌های سالم کنید. انواع غذاهایی که دارای چربی‌های غیراشباع باشند برای شما مفید هستند. چربی‌های سالم می‌توانند سطح HDL خون را افزایش دهند و سلامت قلب و عروق شما را بهبود بخشند. روغن زیتون، آفتابگردان، کانولا و پنبه دانه از روغن‌های سالمی هستند که می‌توانید آنها را جایگزین روغن‌های مضر کنید.
از رژیم های غذایی که به صورت دوره‌ای ترند می‌شوند استفاده نکنید.
رژیم‌هایی مانند رژیم پالئو و رژیم کتو که به صورت دوره‌ای ترند می‌شوند و به شما کمک می‌کنند در زمان کمی کاهش وزن داشته باشید نمی‌توانند در طولانی مدت از بروز اختلالات در بدن شما جلوگیری کنند. همچنین هنوز هیچ اطلاعاتی در مورد اینکه اینگونه رژیم‌ها می‌توانند از ریسک ابتلا به دیابت پیشگیری کنند، وجود ندارد. برای داشتن یک رژیم غذایی سالم تنها کافیست غذاهای سالم را به بشقاب غذایی‌تان اضافه کنید و مواد غذایی مضر را حذف کنید. همچنین با مصرف میوه و سبزیجات غیرنشاسته‌ای می‌توانید دیابت را کنترل کنید. حبوبات، گوشت و مرغ بدون چربی بخورید و ماهی‌های چرب را در برنامه غذایی‌تان وارد کنید. همچنین مصرف غلات می‌تواند بسیار مفید باشد.
نتیجه گیری
دیابت یا بیماری قند خون از بیماری‌های است که بسیاری از افراد درگیر آن هستند. دیابت انواع مختلفی دارد که در این مقاله آنها را به طور کامل توضیح دادیم. همچنین روش‌های پیشگیری از ابتلا به بیماری دیابت و کنترل آن توضیح داده شده است.
