هورمون‌ها از ترشحات حیاتی در بدن افراد هستند که می‌توانند در تنظیم عملکرد بدن نقش به‌سزایی داشته باشند. عدم تعادل هورمون‌ها می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی برای فرد شود. هورمون تستوسترون از هورمون‌هایی است که در تنظیم عملکرد بدن نقش به‌سزایی دارد و عدم تعادل آن می‌تواند منجر به بروز علائم و مشکلات مختلفی شود.
هورمون تستوسترون که نقش مهمی در تنظیم عملکرد بدن زنان دارد.
تستوسترون یک هورمون استروئیدی است که عمدتا در بیضه‌ها و تخمدان‌ها تولید می‌شود. در بدن زنان این هورمون به تنظیم عملکرد جنسی، حفظ توده عضلانی و سلامت استخوان‌ها کمک می‌کند. سطوح طبیعی تستوسترون در بانوان بین 15 تا 70 نانوگرم در دسی‌لیتر است که افزایش بیشتر از این مقدار می‌توانند باعث بروز مشکلاتی در بدن آنها شود.
علائم افزایش تستوسترون در بانوان شامل چه مواردی است؟
بالا رفتن تستوسترون در زنان می‌تواند منجر به بروز علائم متفاوتی شود که برخی از آنها شامل موارد زیر است.
رشد موهای زائد در بانوان
از واضح‌ترین علائم افزایش تستوسترون در بانوان رشد بیش از حد موهای زائد است که این مشکل با نام هیرسوتیسم شناخته می‌شود. رشد این موهای زائد در نواحی صورت، سینه و شکم فرد اتفاق می‌افتد.
بوجود آمدن آکنه و پوست چرب
افزایش تستوسترون اضافی می‌تواند چربی پوست را افزایش دهد و منجر به بروز آکنه و مشکلات پوستی دیگر شود. بروز آکنه بدلیل افزایش تستوسترون به ویژه در دوران جوانی و نوجوانی منجر به بروز آکنه می‌شود.
بوجود آمدن تغییرات در چرخه قاعدگی فرد
در صورت ترشح بیش از اندازه هورمون تستوسترون ممکن است بانوان در چرخه قاعدگی خود دچار اختلالاتی شوند که منجر به نامنظم شدن قاعدگی و یا قطع شدن آن می‌شود.
افزایش یافتن توده عضلانی بدن
با افزایش ترشح تستوسترون در بدن ممکن است توده عضلانی بدن افزایش یابد. افزایش توده عضلانی در بدن مردان ممکن است مطلوب دیده باشد، اما در بانوان می‌تواند به عنوان یک علامت نگران کننده دیده شود.
بوجود آمدن تغییرات در میل جنسی فرد
افزایش یا کاهش ترشح تستوسترون در فرد می‌تواند بر روی میل جنسی فرد تاثیر بگذارد و همچنین برخی از بانوان ممکن است افزایش میل جنسی را تجربه کنند. تغییرات در میزان ترشح تستوسترون ممکن است میل جنسی فرد را نیز کاهش دهند.
طاسی الگوی مردانه
با افزایش یافتن تستوسترون در زنان ممکن است فرد دچار ریزش مو به صورت طاسی الگوی مردانه شود. این نوع از طاسی در نواحی بالای سر و کناره‌های سر بوجود می‌آید.
تغییرات خلق و خو
با افزایش ترشح تستوسترون در بانوان ممکن است تغییرات خلق و خو غیرمعمولی در فرد ظاهر شود. این تغییرات می‌تواند موجب تحریک‌پذیری، اضطراب و حتی افسردگی در فرد می‌شود.
احساس خواب آلودگی و خستگی در بانوان با افزایش تستوسترون
با افزایش ترشح تستوسترون مشکلاتی همچون خواب و احساس خستگی مزمن می‌تواند در فرد ایجاد شود. این موضوع ممکن است تاثیرات منفی بر روی کیفیت زندگی فرد داشته باشد.
بوجود آمدن مشکلات باروری در بانوان
با ترشح نامتعادل هورمون تستوسترون مشکلاتی برای باروری فرد می‌تواند بوجود بیاید. زنانی که سطح تستوسترون بالایی دارند ممکن است در بارداری خود دچار مشکلاتی شوند.
ابتلا به بیماری‌های متابولیک
با افزایش ترشح تستوسترون می‌تواند مشکلاتی برای متابولیک فرد مانند دیابت نوع 2 و چاقی ایجاد شود. این ارتباط می‌تواند بر روی سلامت کلی فرد تاثیر بگذارد.
چه مواردی باعث افزایش ترشح هورمون‌های مردانه در بانوان می‌شود؟
دلایل مختلفی می‌تواند برای افزایش ترشح تستوسترون در بانوان وجود داشته باشد. برخی از این عوامل شامل موارد زیر است.
استرس و اضطراب بالا در بانوان
اگر فردی دچار استرس مزمن باشد ممکن است ترشح هورمون‌های استرس مانند کورتیزول منجر به ترشح تستوسترون بیشتر در بانوان شود.
اختلالات در غدد درون‌ریز
بیماری‌هایی همچون سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (pcos) از مواردی است که می‌تواند منجر به افزایش سطح تستوسترون شود. اختلالات غدد درون‌ریز با علائم مختلفی همراه هست و نیاز به درمان توسط پزشک متخصص دارد.
چاقی
بافت چربی می‌تواند منجر به تبدیل استروژن به پروژسترون شود و به این طریق موجب افزایش سطح این هورمون در بدن شود.
افزایش ترشح تستوسترون بدلایل ژنتیکی
وراثت یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در افزایش ترشح تستوسترون است. برخی از بانوان نیز ممکن است به صورت طبیعی predisposed به تولید تستوسترون بیشتر باشند.
روش های تشخیص مقدار تستوسترون بالا در بانوان چگونه است؟
برای تشخیص دادن اینکه آیا سطح ترشح هورمون تستوسترون در فردی بالا است یا خیر می‌توان از روش‌های معاینه بالینی، آزمایش خون و در نهایت سونوگرافی استفاده کرد.
معاینه بالینی
در معاینه بالینی پزشک براساس علائمی که فرد دارد همچون رشد موهای زائد بدن و صورت و بروز آکنه ممکن است به بالا بودن سطح تستوسترون در بدن فرد شک کند. پزشک برای اطمینان از عدم ترشح بالای هورمون تستوسترون در بدن شما ممکن است سوالاتی در مورد چرخه قاعدگی، میل جنسی و یا تغییرات خلق و خو شما بپرسد. همچنین اگر پزشک به ابتلای شما به سندرم پلی کیستیک شک کند ممکن است معاینات منطقه لگن را انجام دهد تا در صورت وجود ناهنجاری در لمس مشخص شود.
انجام آزمایشات خون
اگر پزشک با انجام معاینات بالینی تشخیص دهد که سطح تستوسترون در بدن فرد بالا است برای انجام آزمایش خون فرد را می‌فرستد. پزشک ممکن است همزمان میزان گلوکز و کلسترول را در آزمایش درنظر بگیرد. اگر فرد دچار سندرم تخمدان پلی کیستیک باشد یا قاعدگی‌ها بدلیل تمرینات ورزشی شدید یا بی‌اشتهایی عصبی به طور کامل قطع شده باشد انجام آزمایش خون حیاتی است.
انجام سونوگرافی برای تشخیص ترشح بیش از اندازه هورمون استروژن
اگر فرد به سندروم تخمدان پلی کیستیک مبتلا مشکوک باشد ممکن است سونوگرافی تجویز کند تا سلامت تخمدان‌ها و رحم فرد بررسی شود.
نتیجه گیری
دلایلی که باعث افزایش ترشح هورمون‌های مردانه در بانوان می‌شود می‌توند متفاوت باشد که در این مقاله به این دلایل اشاره کردیم. همچنین شیوه تشخیص آن که توسط پزشک متخصص و مراحل آن انجام می‌شود بررسی شد.
